NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
اللَّهِ بْنُ
مُحَمَّدٍ
النُّفَيْلِيُّ
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ بْنُ
سَلَمَةَ
عَنْ
مُحَمَّدِ
بْنِ إِسْحَقَ
حَدَّثَنِي
ابْنُ
عَبَّادٍ
عَنْ أَبِيهِ عَبَّادِ
بْنِ عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
الزُّبَيْرِ قَالَ
أَبُو دَاوُد
هُوَ يَحْيَى
بْن عَبَّادٍ
حَدَّثَنِي
أَبِي
الَّذِي
أَرْضَعَنِي
وَهُوَ أَحَدُ
بَنِي
مُرَّةَ بْنِ
عَوْفٍ
وَكَانَ فِي
تِلْكَ
الْغَزَاةِ
غَزَاةِ
مُؤْتَةَ قَالَ
وَاللَّهِ
لَكَأَنِّي
أَنْظُرُ
إِلَى
جَعْفَرٍ
حِينَ
اقْتَحَمَ
عَنْ فَرَسٍ
لَهُ
شَقْرَاءَ فَعَقَرَهَا
ثُمَّ
قَاتَلَ
الْقَوْمَ
حَتَّى
قُتِلَ
قَالَ أَبُو
دَاوُد هَذَا
الْحَدِيثُ
لَيْسَ
بِالْقَوِيِّ
Abbâd b. Abdülah b.
ez-Zübeyr (dedi ki) Mürre b. Avf oğullarından birisi olan ve Mûte savaşına
katılan süt babam (şunları) söyledi:
"Allah'a yemin
olsun ki ben Ca'fer'i kızıl atından atlayıp da onun (ayaklarıyla diz kapakları
arasında kalan) sinirleri kestiğini sonra da şehid edilinceye kadar düşmanla
savaştığını görür gibiyim.''
Sadece Ebû Dâvud
rivayet etmiştir.
Ebû Dâvud dedi ki
"bu hadis kavi' (sağlam) değildir.”
İzah:
......vezninde olan
kelimesi atların ayak eklemleri ile diz kapakları arasında bulunan ve denilen
sinirleri kesmek anlamında kullanılır. Hadis-i şeriften anlaşıldığı üzere Hz.
Cafer b. Ebî Tâlib, Mûte Muharebesinde düşmanın eline geçeceğini kesinlikle
anladığından dolayı ve düşmanın işine yaramaması için atından inerek onun
sinirlerini kesmiştir. Hadis sarihlerinin verdikleri bilgiye göre İslâm
tarihinde düşmanın eline geçmemesi için atının sinirlerini ilk kesen de Hz.
Ca'fer-i Tayyar olmuştur.
Müslümanların düşmana
mağlup olacakları ve dolayısıyla müslümanlara ait hayvanların düşmanın eline
kalacağı kesinlikle anlaşılınca, bu hayvanların, müslümanların aleyhine
kullanılmasını önlemek maksadıyla onların sinirlerim kesmenin caiz olup
olmaması meselesi ulema arasında ihtilaflıdır.
Hattâbî'nin beyânına
göre, İmam Mâlik bunun caiz olduğunu söylemiştir. İmam Ebu Hanife (r.a.)'e
göre ise, müslümanlar ele geçirip de memleketlerine götürmekten âciz kaldıkları
hayvanları keserek etlerini yakarlar. İmam Evzâî ile İmam Şafiî ve Ahmed b.
Hanbel (r.a.)'ya göre ise, bu hayvanları, düşmanın eline geçmesin diye imha
etmek mekruhtur. İmam Şafiî "haksız yere bir serçeyi öldüren kimseden
kıyamet günü Allah hesap soracaktır."[bk. Nesâî, dahaya, sayd; Dârimi,
edahi; Ahmed b. Hanbel, II, 166, 197, 210; IV, 389. ] mealindeki hadisi bu
görüşüne delil olarak göstermiş ve yemek kasdı olmaksızın hiçbir temiz hayvanı
öldürmenin caiz olamayacağını söylemiştir.
Her ne kadar musannif
Ebû Dâvud bu hadisin sağlam olmadığını söylemişse de Bezlü'l-mechûd yazarı bu
hadiste, senedinde îbn İshak'ın bulunmasından başka hiçbir kusur bulunmadığını,
İbn İshak'ın zayıf bir râvi olup olmadığında ihtilaf olduğunu, söylerken [bk.
Bezlül-mechûd XII, 72.] bazıları da bu hadisin İsnadının sahih olduğunu ifâde
etmiştir.